ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް އެތައް ވަގުތެއް ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުމުގައި ހޭދަކުރާ މީހުން މި ކުޑަކުޑަ މުޖުތަމަޢުގައިވެސް ވަކި މަދެއް ނޫނެވެ. މިފަދަ މީހުން، އެމީހުންނަށް ލިބޭ އާމްދަނީގެވެސް ބޮޑުބައެއް ހޭދަކުރަނީ މިކަމުގައެވެ.
ދުންފަތުގެ ސަބަބުން ފެތުރޭ ބަލިތައް އިތުރުވަމުން ދާއިރު، ހިތާމައަކީ މި ކުޑަ ކުޑަ ދިވެހިރާއްޖޭގައިވެސް ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލުކުރާ މީހުން މަދު ނޫންކަމެވެ. ޚާއްޞަ ގޮތެއްގައި ރާއްޖޭގެ އާބާދީގެ ބޮޑުބަޔަކީ ޒުވާނުންކަމަށްވެފައި ޒުވާނުންގެ ތެރޭގައި މިފަދަ ނުރަނގަޅު އާދަތައް ހަރުލަމުން ދިއުމަކީ، އަޅުގަނޑުމެން ކޮންމެ މީހަކުވެސް މިއަދު ވިސްނާލުން މުހިއްމުކަމެކެވެ.
ސިނގިރޭޓުގައި އެކުލެވޭ "ނިކޮޓިން" އަކީ އެއަށް މީހާ ވަރަށް ފަސޭހައިން ދެވިހިފާ އެއްޗެއްކަމުން، ހެނދުނު ހޭލުމަށްފަހު ސިނގިރޭޓެއް ބޮއިނުލާ ދުވަހުގެ މަސައްކަތައިގެން ކުރިއަށްދާން އުނދަގޫވުމާއި، ރޭގަނޑުގެ ހަމަ ނިދި ހޯދަން އުނދަގޫވުމަކީ ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރާ ފަރާތްތަކުން ތަޙައްމަލުކުރާ ބައެއް ކަންކަމެވެ. ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލުކުރުން ހުއްޓާލަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް ރަމަޟާންމަހަކީ އެކަން ކުރުމަށް އެންމެ އެކަށީގެންވާ އެއް ދުވަސްވަރެވެ.
ރަމަޟާންމަހު އަޅުކަމުގައާއި އޮފީސް އަދި ގޭތެރޭގެ އެކި މަސައްކަތްތަކުގައި މީހާ މަސްއޫލުވެގެން އުޅުމުން ދުވާލުގެ ވަގުތުތަކުގައި މުޅި މީހާ ބިޒީކޮށްލައެވެ. އެ ވަގުތުތަކުގައި ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުނުކޮށް ހުރުމަށް އަމިއްލަ ނަފްސަށް ބާރު އަޅާފަދައިން، ރޯދަވީއްލުމަށްފަހު ދުވަހުގެ ބާކީއޮތް ވަގުތުގައިވެސް އެގޮތުގައި ހުރުމަށް އަޒުމު ކަނޑައެޅިދާނެއެވެ. މިގޮތަށް ކަންކުރުމުން ތިމާގެ ހަށިގަނޑު އެގޮތަށް ހޭނުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެއެވެ.
ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުން ހުއްޓާލުމަށް ކުރެވިދާނެ ބައެއް ކަންކަމާގުޅޭގޮތުން މަޢުލޫމާތުދެއްވަމުން އެތެރެހަށީގެ ބަލިތަކުގެ ޚާއްޞަ ޑރ. މުޙައްމަދު ޢަލީ ވިދާޅުވިގޮތުގައި ދިރާސާތަކުން ދައްކާގޮތުން ސިނގިރޭޓް ހުއްޓަމުން ހުއްޓަމުން ގޮސް ސިނގިރޭޓު ބުއިން ނުހުއްޓޭކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން ސިނގިރޭޓް ބުއިން ހުއްޓާލަން ބޭނުންވާނަމަ ކޮންމެވެސް އެއްދުވަހެއް ކަނޑައަޅައި އެދުވަހަށްފަހު ސިނގިރޭޓް ނުބޯނެކަމަށް އަޒުމް ކަނޑައަޅާ ހުއްޓާލުން ރަނގަޅުކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުން ހުއްޓާލަން ބޭނުންވާ މީހާއަށް އާއިލާއާއި އެކުވެރިންގެ އެހީތެރިކަމާއި އެއްބާރުލުން ވަރަށް ބޮޑަށް ބޭނުންވާނެކަން ޑރ. މުޙައްމަދު ޢަލީ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
"ކައިރީގައި ތިބޭ ޢާއިލާގެ އެހީތެރިކަމާއި ސަޕޯޓް ހުއްޓާލަން ބޭނުންވާ މީހާއަށް ބޭނުންވާނެ. ނަފްސާނީ ގޮތުންނާއި އަދި އެހެނިހެން ގޮތުން ބޭނުންވާ އެހީތެރިކަން ބޭނުންވާނެ. ހުއްޓާލުމަށް ބާރު އަޅަންވާނެ. ރުޅިއައިސް ގަދަކަމުން ސިނގިރޭޓް ބުއިމެއް ނުހުއްޓޭނެ" ޑރ. މުޙައްމަދު ޢަލީ ވިދާޅުވިއެވެ.
ޑރ. މުޙައްމަދު ޢަލީ ވިދާޅުވީ، ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުން ހުއްޓާލަން ބޭނުންވާ މީހުން، ސިނގިރޭޓްބޯން ބޭނުންވުމުން ބަދަން ނުވަތަ އަލްމަންޑް ފަދަ ތަކެތި ބޭނުން ކުރެވިދާނެކަމަށެއެވެ. އަދި އޭގެ ސަބަބުން ސިނގިރޭޓަށް ބޭނުންވުން މަދުވާނެކަމަށެއެވެ. ސިނގިރޭޓް ބުއިން ހުއްޓާލާ ދުވަސްކޮޅު މީހާ ރުޅި ގަދަވުމާއި މޫޑު ބަދަލުވުންފަދަ ކަންކަން ކުރިމަތިވާނެކަން ޑރ. މުޙައްމަދު ޢަލީ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
މިކަމުން ދުރުހެލިވާން ބޭނުންވާ މީހުން، ސިނގިރޭޓުގެ ވަސްޖެހޭނެ ކަހަލަ ތަންތަނާއި ދުރުވެލުމަކީވެސް މި އާދައިން ސަލާމަތްވާން އެޅިދާނެ މުހިއްމުކަމެކެވެ. ހަމައެހެންމެ ގިނައިން ފެންބުއިމާއި ހަށިގަނޑަށް ފައިދާހުރި ކާނާ ކެއުމަށް ސަމާލުވުމާއި، ޤަވާޢުދުން ކަސްރަތުކުރުމަކީ ވެސް ކުރެވިދާނެ މުހިއްމު ކަމެކެވެ. ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުމުން ހަށިގަނޑަށް ހުރި ނުރައްކަލާއި، ތިމާވަށައިގެންވާ މީހުންނަށްވެސް އެކަމުން ކުރިމަތިވާ ގެއްލުމާއި އުނދަގޫތައް ހިތަށް ގެނެސް، މިކަމުގެ ސަބަބުން ތަފާތު މީހުންނަށް ކުރިމަތިވާ ޞިއްޙީ މައްސަލަތަކާމެދު ފުންކޮށް ވިސްނާލުން މުހިއްމެވެ.
ރަމަޟާންމަސް ނިމޭއިރު، ތިމާއަކީ ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލު ކުރުމާއި ދުރު މީހަކަށްވުމުގެ އަމާޒު ހިފަމާ ހެއްޔެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ތިމާއަށް ޞިއްޙީގޮތުން ކުރިމަތިވާނެ ގެއްލުންތަކުން ސަލާމަތްވެ ގިނަގުނަ ފައިދާތަކެއް ލިބިގެންދާނެއެވެ. އެހެންކަމުން މި ރަމަޟާންމަހު ހަށިގަނޑަށް ގެންލުންދެނިވި މިއާދަ ހުއްޓުވޭތޯ މަސައްކަތް ކުރަމާ ހިނގާށެވެ. ބޭނުންވަނީ އަމިއްލަ ނަފްސަށް އިތުބާރުކޮށް، ވަރުގަދަ އަޒުމަކާއެކު ގަދަ އަޅާ މަސައްކަތްކުރުމެވެ.