ދުނިޔޭގެ އުތުރު ބިތުގެ ޤައުމުތަކުގައި އާދަޔާ ޚިލާފަށް ފިނިހޫނުމިން އުފުލުމާ ގުޅިގެން އެ ޤައުމުތަކުގެ ޞިއްޙީ ނިޒާމުތަކަށް ބާރު ބޮޑުވެ، ނޭދެވޭ އަސަރު ކުރަމުންދާ ކަމުގައި ދުނިޔޭގެ ޞިއްޙަތު ޖަމުޢިއްޔާ – ވޯލްޑް ހެލްތް އޮގަނައިޒޭޝަން (ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ)އިން ބުނެފިއެވެ. ފަހަކަށް އައިސް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި މޫސުން ގޯސްވެ، ބައެއް ސަރަޙައްދުތަކަށް ވަނީ ހޫނުގެ ތޫފާންތަކާ ކުރިމަތިވެފައެވެ.
އާދަޔާ ޚިލާފަށް ފިނިހޫނުމިން މައްޗަށް ގޮސްފައިވާ ބައެއް ޤައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި އޭޝިޔާގެ ޤައުމެއް ކަމުގައިވާ އަފްޣާނިސްތާންގެ އިތުރުން ޕަޕުއާ ނިއު ގިނީ އަދި މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ ޤައުމުތައް ކަމުގައިވާ ގުއަޓެމާލާ، ހޮންޑިޔުރަސް އަދި ނިކަރާގުއާ ހިމެނެއެވެ. ފިނިހޫނުމިން އުފުލުމުގެ އަސަރު އެންމެ ބޮޑަށް ކުރަމުން ދަނީ ފަގީރު ޤައުމުތަކަށެވެ. އެ ޤައުމުތަކުގެ އިޖުތިމާޢީ އަދި އިޤުތިޞާދީ ހާލަތު ދަށްވުމާ ގުޅިގެން ހޫނުގެ ތުފާނުގެ ނުރައްކާ ބޮޑުވެފައިވާ ކަމަށް ދިރާސާތަކުން ހާމަވެއެވެ.
ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯއިން ބުނީ ފިނިހޫނުމިން އުފުލުމާ ގުޅިގެން ޞިއްޙީ ގިނަ މައްސަލަތަކެއް އިތުރަށް ގޯސްވާ ކަމުގައެވެ. އަދި، ހޫނުގެ ނުރައްކާ އެންމެ ބޮޑުވާ މީހުންގެ ތެރޭގައި ބޮޑެތި ބަލިތަކަށް ފަރުވާ ހޯދަމުންދާ މީހުން ހިމެނޭ ކަމަށާއި، އެ ބަލިތަކުގެ ތެރޭގައި ހިތުގެ ބަލިތަކާއި، ހަކުރު ބައްޔާއި އަދި ނޭވާހިއްލުން ފަދަ ބަލިތައް ހިމެނޭ ކަމުގައި އެ ޖަމުޢިއްޔާއިން ބުނެއެވެ. ހޫނުގެ ތޫފާނުގެ އަސަރު ކުރަމުންދާ ޤައުމުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ މި ފަދަ ބަލިތައް ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ އެތަކެއް މިލިޔަން މީހުންގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވަމުންދާ ކަމުގައި ވެސް ޞިއްޙީ މާހިރުން ބުނެއެވެ.
"ހޫނު ގަދަވުމުގެ ނުރައްކާ އެންމެ ބޮޑީ ބޮޑެތި ބަލިތައް ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ މީހުންނަށް. އޭގެ ތެރެއިން ވެސް އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންނަށް އޮތް ނުރައްކާތެރިން ބޮޑުވޭ. އަދި، ކުޑަކުދިންނާއި ފަގީރު މީހުންގެ އިތުރުން ގެދޮރު ނެތި މަގުމަތީގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑު،" ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯގެ ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލް ޓެޑްރޯސް އަދަނޮމް ގެބްރެޔެސޫސް ވިދާޅުވިއެވެ.
ގަދަ ހޫނުގެ ސަބަބުން ފަރުވާ ހޯދާ މީހުންގެ ޢަދަދުތައް އިތުރުވެ، ޤައުމުތަކުގެ ޞިއްޙީ ނިޒާމުތަކަށް ބާރު ބޮޑުވެފައިވާ ކަމުގައި ވެސް ގެބްރެޔެސޫސް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި، އެކި ބަލިތައް ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ މީހުންގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވެ، ބައެއް މީހުންނަށް ނުކުޅެދުންތެރިކަމާ ކުރިމަތިލާން ޖެހޭ ކަމުގައި ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
އާދަޔާ ޚިލާފަށް ފިނިހޫނުމިން އުފުލުމުގެ ސަބަބުން އަސަރު ކޮށްފައިވާ ޤައުމުތަކަށް ޞިއްޙީ ގޮތުން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯއިން މިހާރު ދަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ފަގީރު ޤައުމުތަކާއި އިޖުތިމާޢީ އަދި އިޤުތިޞާދީ ހާލަތު ދަށް ޤައުމުތައް ހިމެނެއެވެ.
ހުސްވި 2022 ވަނަ އަހަރަކީ ވެސް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކަށް ނުރައްކާތެރި ހޫނުގެ ތޫފާނަކާ ކުރިމަތިވި އަހަރެކެވެ. އެ އަހަރު ފިނިހޫނުމިން މަތިވުމާ ގުޅިގެން ކުރިމަތިވި އެކި ޞިއްޙީ މައްސަލަތަކުގައި ވިލާތުގެ ޤައުމުތަކުން އެކަނިވެސް 62,000 އެއްހާ މީހުން މަރުވެފައިވާ ކަމުގައި ނޭޗަރ މެޑިސިންގައި ޝާއިޢުކޮށްފައިވާ ރިޕޯޓެއްގައި ހާމަކޮށްފައިވެއެވެ.