އީރާނުން ކުރިއަށް ގެންދާ ނިއުކްލިޔަރ ޕުރޮގުރާމާ ގުޅޭ ގޮތުން އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމާ މެދު މަޝްވަރާ ކުރުމަށް އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް އެ ޤައުމުގެ ރޫހީ މަތީ ވެރިޔާ އާޔަތުالله ޢަލީ އަލް-ޚާމަންޢީއަށް ދަޢުވަތު އަރުވައިފިއެވެ. އެމެރިކާއާއި އީރާނާ ދެމެދު މަޝްވަރާތައް ބޭއްވުމަށް ޚާމަންޢީއަަށް ދަޢުވަތު އަރުވައި ސިޓީއެއް ފޮނުއްވާފައިވާ ކަން ޓްރަމްޕް ހާމަ ކުރައްވާފައި ވަނީ އެމެރިކާގެ ޓީވީއަކަށް ދެއްވި ބަސްދީގަތުމެއްގައެވެ.
ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ، އީރާނުގެ ނިއުކްލިޔަރ ޕުރޮގުރާމާ ގުޅޭ ގޮތުން އެ ޤައުމާ އެކު އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމަށް އެމެރިކާއިން ބޭނުންވާ ކަމުގައެވެ. ހުޅަނގުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި އީރާނުން ކުރިއަށް ގެންދާ ނިއުކްލިޔަރ ޕުރޮގުރާމުގެ އަމާޒަކީ ނިއުކްލިޔަރ ހަތިޔާރު އުފެއްދުމެވެ. އެއީ، ހުޅަނގުގެ ބާރުތަކަށް ހަޖަމު ކުރެވޭނެ ކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ. އަދި، އެ ކަން ހުއްޓުވުމަށް އެޅެން އޮތް ހުރިހާ ފިޔަވަޅެއް އެޅުމަށް ހުޅަނގުގެ ބާރުތަކުން ދަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.
"އަޅުގަނޑު ބުނިން، ކަލޭމެން [އީރާނުން] މަޝްވަރާ ކުރަން ބޭނުންވާނެ ކަމަށް އުންމީދު ކުރަމޭ، ސަބަބަކީ އީރާނަށް އޮތް އެންމެ ހެޔޮ ގޮތަކީ އެއީ،" ޚާމަންޢީއަށް ފޮނުއްވި ސިޓީގެ ތަފުސީލުތައް ހާމަ ކުރައްވަމުން ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް، ޓްރަމްޕްގެ ސިޓީ ލިބިފައިވާ ކަން ނިއު ޔޯކްގައި ހުންނަ އީރާނުގެ މިޝަނުން ކަށަވަރު ކޮށްދީފައެއް ނެތެވެ. އަދި، އީރާނުގެ ޚާރިޖީ ވުޒާރާއިން ވެސް މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ވަކި އެއްޗެއް ހާމަކޮށްފައެއް ނެތެވެ.
ވައިޓް ހައުސްގައި ނޫސްވެރިންނާ ބައްދަލުކުރައްވައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ވެސް ޓްރަމްޕް ވަނީ މި ކަމަށް އަލިއަޅުއްވައިލައްވާފައެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ، މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅޭނެ ކަމަށް އުންމީދު ކުރައްވާ ކަމުގައެވެ. ނަމަވެސް، އެއީ ކޮން ފިޔަވަޅުތަކެއް ކަން އޭނާ ސާފު ކޮށްދެއްވާފައެއް ނުވެއެވެ. "އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު މި ތިބީ އެންމެ ފަހުގެ މަރުޙަލާގައި. ނިއުކްލިޔަރ ހަތިޔާރެއް ހޯދުމުގެ ފުރުޞަތު އެ މީހުންނަށް [އީރާނަށް] ދެވޭކަށް ނެތް،" ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ.
"އަޅުގަނޑުމެންނާއި އީރާނާ ދެމެދު ހާލަތެއް މެދުވެރިވެފައިވާއިރު ވަރަށް އަވަހަށް ކަންތައްތަކެއް ހިނގާނެ. އުންމީދަކީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ސުލްޙައިގެ އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލެވުން. މިއީ، ބާރުވެރި ކަމުގެ ނުވަތަ ނިކަމެތި ކަމުގެ ހާލަތެއްގައި ދައްކާ ވާހަކައެއް ނޫން. އަޅުގަނޑު ބުނަމުން މި ދާ ވާހަކައަކީ، އަޅުގަނޑަށް އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ސުލްޙައިގެ އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމޭ. އަނެއް ގޮތް [ބާރު] އިޚުތިޔާރު ކޮށްގެން ވެސް މި ކަމަށް ޙައްލެއް ހޯދިދާނެ."
އީރާނާއި އެމެރިކާއާ ދެމެދު އުފެދިފައިވާ އޮތް ނުތަނަވަސް ކަން ދެ ގޮތަކުން ޙައްލު ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އޮތް ކަމުގައި ވެސް ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ: އެއީ، އަސްކަރީ ގޮތުން ނުވަތަ އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމެވެ. "އަޅުގަނޑަށް ރަނގަޅީ އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުން، ސަބަބަކީ އީރާނަށް އަނިޔާއެއް ދޭން އަޅުގަނޑު ބޭނުމެއް ނޫން. އެއީ [އީރާނުގެ ރައްޔިތުންނަކީ] ވަރަށް ގަދަ ބަޔެއް،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އެމެރިކާއާއި އީރާނާ ދެމެދު އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމުގައި މެދުވެރިއެއްގެ ދައުރު އަދާ ކުރުމުގެ ޝައުޤުވެރިކަން ރަޝިޔާއިން ފާޅުކޮށްފައިވާ ކަން ފާހަގަ ކޮށްލަން ޖެހެއެވެ.
އެމެރިކާއަކީ ޔަހޫދީންގެ އެންމެ ބޮޑު މަދަދުގާރު ކަމުގައިވާއިރު، ހުސްވި އަހަރު ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލާއި އީރާނާ ދެމެދު ނުރައްކާތެރި ޙަމަލާތަކެއް ބަދަލު ކޮށްފައިވާ ކަން ފާހަގަ ކޮށްލަން ޖެހެއެވެ. ޔަހޫދީން ވަނީ އީރާނުގެ ވެރިރަށް ތަޙްރާނަށް ޙަމަލާތަކެއް ދީފައެވެ. އަދި، އެ ކަމުގެ ރައްދުގައި އީރާނުން ވެސް ވަނީ ޒަޔަނިސްޓުންގެ ރަށްތަކަށް އަމާޒުކޮށް ބެލިސްޓިކް މިސައިލާއި އަސްކަރީ ޑްރޯން ބޭނުން ކޮށްގެން ނުރައްކާތެރި ޙަމަލާތަކެއް ދީފައެވެ. އެއަށްފަހު، ޔަހޫދީން ވެސް އީރާނުގެ އަސްކަރީ އަމާޒުތަކަށް ވައިގެ ޙަމަލާތަކެއް ދީފައިވެއެވެ. ޙަމަލާ ބަދަލު ކުރުންތައް ހިނގާފައި ވަނީ ހުސްވި އަހަރުގެ އޭޕްރިލް މަހާއި އޮކްޓޫބަރު މަހުއެވެ.
އީރާނުގެ ނިއުކްލިޔަރ ޕުރޮގުރާމާ ގުޅޭ ގޮތުން އެ ޤައުމާއި ހުޅަނގުގެ ބާރުތަކާ ދެމެދު 2015ވަނަ އަހަރު ވެސް އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލައި އަމަލު ކުރަމުން ދިޔައެވެ. ނަމަވެސް، އެ އެއްބަސްވުމުން އެމެރިކާ ވަކިވެފައި ވަނީ ޓްރަމްޕްގެ ކުރީގެ ރިޔާސީ ދައުރުގައި 2018ވަނަ އަހަރުއެވެ.
އެއަށް ފަހު، މި އަހަރުގެ ޖަނަވަރީ މަހުގެ 20ވަނަ ދުވަހު އެމެރިކާގެ ރައީސް ކަމުގެ މަޤާމާ ދެވަނަ ދައުރަކަށް ޙަވާލުވެ ވަޑައިގަތުމަށް ފަހު ޓްރަމްޕް ވަނީ އީރާނާ ދެކޮޅަށް އެ ޤައުމުން އަޅާފައިވާ ދަތި ކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އިތުރަށް ހަރުކަށި ކުރައްވާފައެވެ. އެއީ، އެމެެރިކާއާ އެކު އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމަށް ބާރު އެޅުމުގެ ގޮތުން ޓްރަމްޕް އަޅުއްވާފައިވާ ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުގައި މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ސިފަކުރިއެވެ.