ބައިނަލްއަލްޤްވާމީ މަސައްކަތްތެރިން ދުވަސް ނުވަތަ، އިންޓަނޭޝަނަލް ލޭބަރ ޑޭއި، ފާހަގަ ކުރަނީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ވެސް މޭއި މަހުގެ އެއްވަނަ ދުވަހުއެވެ. މިއީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގޮތުން މަސައްކަތްތެރިންގެ އަގުވަޒަންކޮށް އެމީހުންނަށް ލިބެންޖެހޭ ރައްކާތެރިކަމާއި ހައްޤުތައް ހޯދައިދިނުމަށް ދުނިޔޭގެ ކަންކޮޅުތަކައި ފާހަގަ ކުރާ ދުވަހެކެވެ. ނަމަވެސް މިއަހަރު މި ދުވަހާއި މަސައްކަތްތެރިން ކުރިމަތި މިލަނީ މީގެއިން ދުވަހަކުވެސް މަސައްކަތްތެރިންނަށް ކުރިމަތިނުވާ ގިނަ ހުރަސްތަކާއި ގޮންޖެހުންތަކާއި އެކުއެވެ.
ކޯވިޑްގެ މިބަލިމަޑުކަން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކަށް ފެތުރިގެން ދިޔައިރު، މިކަމުގެ އެންމެ ބޮޑު އަސަރެއް ކުރި ބަޔަކީ މަސައްކަތްތެރިންނެވެ. ދުނިޔޭގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ނިޒާމަށް އައި ލޮޅުމުގެ ސަބަބުން އެތައް މިލިއަން ބައެއްގެ ވަޒީފާގެ ޔަޤީންކަން ގެއްލިގެން ދިޔައެވެ. އިޤްތިޞާދީ ސުނާމީތަކުގެ ސަބަބުން ހުރިހާ ސިނާޢަތަކަށް ވެސް އަސަރު ކުރިއެވެ. ނަމަވެސް އެންމެ ބޮޑު ގެއްލުމެއް ލިބިގެން ދިޔައީ ފަތުރުވެރިކަމާއި އޭވިއޭޝަން ދައިރާއަށެވެ.
މިކަން އެންމެ ބޮޑަށް ފެނިގެންދަނީ މިދިޔަ އަހަރު އޮކްޓޫބަރު މަހުގެ ނިޔަލަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ 43 އެއާލައިނެއް ބޭންކްރަޕްޓު ވެގެން ހުއްޓާލުމެވެ. މީގެ އިތުރުން އެތަށް އެއާލައިނަކުން މުވައްޒަފުން މަދުކޮށް ބައެއް ވިޔަފާރިތައް ގެއްލުމުން ސަލާމަތްވާން އަމިއްލަ ވަންތަކަން ގެއްލި އެއްބަސްވުން ތަކެއްގެ ތެރެއަށް ވަންނަން މަޖުބޫރުވިއެވެ. ސިއްޙީ ގޮތުން އޮތް ނުރައްކަލުގެ ސަބަބުން ދޭދޭ ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި ދަތުރުކުރުމަށް ހުރަސް އެޅިގެން ދިޔައެވެ.
އަޅުގަނޑުމެންގެ ދިވެހިރާއްޖެވެސް އޮތީ މިހާލެއްގައެވެ. ކޯވިޑާއި އެކު ވަޒީފާގެ ބާޒާރު އޮތް ގޮތް ބަލާލީމަ މިކަން ހާމަވެއެވެ. ޔޫއެންޑީޕީއާއި ދިވެހި ސަރުކާރާއި ދިވެހި ޤައުމީ ޔުނިވާސިޓީ ގުޅިގެން ހެދި ރެޕިޑް ލައިވްލިހުޑް އެސަސްމެންޓަށް ނަަޒަރު ހިންގާލުމުން، ރާއްޖޭގެ ވަޒީފާގެ ބާޒާރަށް ކޯވިޑުން ކުރި އަސަރު ވަރަށް ހާމަކަން ބޮޑުކޮށް ފެނެއެވެ. މިރިޕޯޓުގައިވާ ގޮތުން، އެކޮނޮމިކި މިނިސްޓްރީގެ ދަށުން ހިންގާ ޖޮބް ސެންޓަރަށް 7500 އަށް ވުރެ ގިނަ ޝަކުވާ މިހާލަތާއި ގުޅިގެން ހުށަހެޅުނެވެ. މީގެ ތެރެއިން ދެބައިކުޅަ އެއްބައި ޝަކުވާ އަކީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދައިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަކުން އައިސްފައިވާ ޝަކުވާއެވެ. މި ނޫންވެސް ދައިރާތަކުން ތަފާތު ގިނަ މައްސަލަތައް ހުށަހެޅިފައި އެބަހުއްޓެވެ.
އެގޮތުން %68 މީހުން ވަޒީފާ ގެއްލިގެން ނުވަތަ އާމްދަނީ އެއްކޮށް މަޑުޖެހިގެން ރިޕޯޓު ކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި %38 މީހުން މުސާރަ އުނިވުމުގެ ޝަކުވާ ޖޮބް ސެންޓަރަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށް ޔޫއެންޑީޕީ ރިޕޯޓުގައި ބުނެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން %70 މީހުން 5000ރ. އާއި 14،000ރ މުސާރައިން އުނިވި ކަމަށް ފާހާގަ ކުރި އިރު، %21 މީހުން 15000ރ. އަށް ވުރެ ބޮޑު އަދަދެއް އުނިވި ކަމަށް ރިޕޯޓު ކޮށްފައި ވެއެވެ. ރިޕޯޓު ބުނާ ގޮތުން މަސައްކަތް ތެރިންގެ ތެރެއިން އެންމެ ނޭދެވޭ އަސަރު ކޮށްފައިވަނީ، ޒުވާނުންނާއި އަމިއްލަ މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަކާއި، ވަގުތީ ވަޒީފާތަކުގައި ތިބި ފަރާތްތަކާއި އަދި މަސައްކަތް ކުރާ ބިދޭސީންނަށެވެ.
މުޅި ދުނިޔެއަށް ދިމާވި މި ބޮޑު އާލަމީ ވަބާގައި ރާއްޖެެއިން އެންމެ އިސްކަމެއް ދިން ކަމަކީ ދިވެހިންގެ ފުރާނަ ރައްކާތެރިކުރުމެވެ. އެއަށްފަހު ދެން އެޅި އެންމެ ހަރުދަނާ އެއް ފިޔަވަޅަކީ މަސައްކަތްތެރިން ހައްޤު ރައްކާތެރިކޮށްދިނުމަށް އެޅި މުހިއްމު އަދި އެހާމެ އުނދަގޫ ފިޔަވަޅެވެ. ވަޒީފާ ގެއްލުނު މަސައްކަތްތެރިންނާއި އެމީހުންގެ އާއިލާތައް މަގުމަތިވިޔަ ނުދިނުމަށް ކުރަން ފެށި މަސައްކަތެވެ.
އެގޮތުން ވަޒިފާގެ ގެއްލި ނުވަތަ އާމްދަނީ ހުއްޓިފައިވާ މީހުން ހޯދާ އެމީހުންގެ މައުލޫމާތު އެއްކުރަން ފެށިއެވެ. ޖޮބް ސެންޓަރެއް ތައާރަފުކޮށް އެތަން 24 ގަޑިރު އޮޕަރޭޓްކުރަމުން އައީ އެއްވެސް ވަރުބަލިކަމެއް ނެތި މަސައްކަތެރިންގެ ހައްޤުގައެވެ. ރާއްޖެއަށް އާމްދަނީ ވަންނަ މައި ދޮރާށި ބަންދުވެ ދައުލަތަށް ފައިސާ ނުލިބުނަމަވެސް މަސައްކަތެރިންނަށް އާމްދަނީއެއް ނުލިބި އެމީހުންގެ ހުރިހާ ދޮރެއް ބަންދުވާން ސަރުކާރު ދުލެއް ނުކޮށްލިއެވެ. ވަޒީފާއަށް އަސަރުކުރި އެންމެން ރަޖިސްޓްރީވާން ފުރުސަތު ހުޅުވާލާ އިންކަމް ސަޕޯޓު އެލަވެންސްގެ ނަމުގައި އެލަވަންސެއް ކަނޑައަޅާ ދޫކުރަން ފެށިއެވެ. މިއީ ކޯވިޑާއި ގުޅިގެން ގިނަ ބައެއްގެ ވަޒީފާ ގެއްލުމާއި، ވިޔަފާރިތައް ހުއްޓި ޢާމްދަނީއަށް އަސަރުކުރުމާއި ގުޅިގެން، އެފަދަ ފަރާތްތަކަށް އެހީވުމަށް ސަރުކާރުން ދޭން ފެށި އެލަވަންސެކެވެ. މި އެލަވަންސްގެ ސަބަބުން ގިނަ ބައެއްގެ ޒަރޫރީ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް އެހީތެރިވެދިން ކަމަށް އިންކަމް ސަޕޯޓް އެލަވަންސް ލިބުނު ފަރާތްތަކުން ވަނީ ބުނެފައެވެ.
ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން މިހާތަނަށް އާންމުކޮށްފައިވާ ތަފާސް ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު އިންކަމް ސަޕޯޓު އެލަވެންސްގެ ގޮތުގައި، 418 މިލިއަން ރުފިޔާ ވަނީ ދޫކުރެވިފައެވެ. މިއީ ވަކިވަކި ފަރުދުންގެ ތެރެއިން 22،786 ފަރާތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާ އެލަވަންސްއެވެ. ކޯވިޑް-19ގެ ޙާލަތާއި ގުޅިގެން ޢާމްދަނީއަށް ނުރަނގަޅު އަސަރު ކޮށްފައިވާ ފަރާތްތަކަށް އިންކަމް ސަޕޯޓް އެލަވަންސްގެ ގޮތުގައި، ސަރުކާރުން ދޫކުރަނީ މަހަކު 5000 ރުފިޔާއެވެ.
ދިވެހި މަސައްކަތެރިންނަށް މިހާ ބޮޑު އަސަރެއް ކުރިއިރު، މަސައްކަތްތެރިން މުހިންމު ވަނީ ހަމަ އެކަނި އިޤްތިޞާދު ކުރިއެރުވުމަށް ނޫނެވެ. މިހާލަތާއި ގުޅިގެން ވަޒިފާ ގެއްލި އަދިވެސް ވަޒީފާއެއް ނުލިބިގެން އުޅޭ އެތަށް ބަޔަކު އެބަ ތިއްބެވެ. މި ފަރާތްތަކަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ޖެހެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، މިފަހުން ރާއްޖޭގެ މަސައްކަތުގެ މާހައުލުގައި ހިނގާފައިވާ ހިތާމަވެރި ހާދިސާތައް ތަކުރާރު ނުކުރުމަށްވެސް މަސައްކަތް ކުރަން އެބަޖެހެއެވެ.
ހަގީގަތުގައި މިޒަމާނުގައި މަސައްކަތްތެރިންގެ ގޮތުގައި ތިބީ ހަމައެކަނި، ޖިސްމާނީ ގޮތުން ބުރަހެލި މަސައްކަތް ކުރާ މީހުން އެކަނި ނޫނެވެ. އޮންލައިންކޮށް މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަށް ވެސް މިހާރު ހިމެނެނީ މަސައްކަތް ތެރިންގެ ގޮތުގައެވެ. ކޯވިޑް-19ގެ ތެރެއިން އެންމެ ގިނައިން ފެނިގެން ދިޔައީވެސް މިފަދަ މަސައްކަތް ތެރިންނެވެ. އެހެން ކަމުން މިހުރިހާ ފަރާތްތަށްވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ހައްޤުތަަށް ރައްކާތެރި ވާން ޖެހެއެވެ. މަސައްކަތުގެ އެންމެ އަކަށީގެންވާ އުޖޫރަ ލިބެން ޖެހެއެވެ.
މަސައްކަތްތެރިންގެ ދުވަހާއި އެކު، ސަރުކާރުން މިވަނީ ޤާނޫނުގައި ވާގޮތަށް މިނިމަމް ވޭޖް ނިޒާމު މިއަހަރު ފަހުކޮޅު ކަނޑައެޅިގެންދާނެ ކަން ސަރުކާރުން މިވަނީ ހާމަ ކޮށްފައެވެ. މީގެ އިތުރުން މަސައްކަތެރިންގެ މަސައްކަތް ކުރާ މާހައުލުގެ ރައްކާތެރިކަމަށް، އިންޑަސްޓްރިއަލް ރިލޭޝަންސް ޤާނޫނާއި އޮކިއުޕޭޝަނަލް ހެލްތު އެންޑް ސޭފްޓީ ޤާނޫނު މިއަހަރު ތެރޭ ފާސްވެ އަންނާނެ ކަންވެސް ސަރުކާރުން ހާމަ ކުރެއެވެ. މި ޤާނޫނުތަށް ވުޖޫދު ވުމަކީ ދިވެހި މަސައްކަތެރިން އުއްމީދު ތަކާއި މިހާރު ވަރަށް ބޮޑަށް ގުޅިފައިވާ ކަމަކެވެ.