ކުދި ކުށްކުރާ މީހުންނަށް މިސްކިތް ސާފުކުރުމާއި، އާންމު ތަންތަނުން ކުނިނެގުންފަދަ ޢަދަބުދޭން ތައްޔާރުވަނީ
ވައްކަމުގެ ކުދި މައްސަލަތަކާއި، ދަރިންނަށް ޚަރަދު ނުދިނުމާއި އެނޫންވެސް ޤާނޫނުލް އުޤޫބާތުގައި ޖުނަހުގެ ކުށްތަކުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ކުށްތައް ޝަރީޢަތުން ސާބިތުވެ، ކުރާ ޙުކުމަށް ތަބާނުވެއްޖެނަމަ ޖަލަށް ދާންޖެހުމަކީ ރާއްޖޭގައި މީގެ އެތައް އަހަރެއް ކުރިންފެށިގެން ކުށްތަކަށް އަދަބު ދިނުން ބައްޓަންވެފައިވާގޮތެވެ. މިގޮތުން ޖުނަޙުގެ ކުށެއް ކަމުގައިވީނަމަވެސް އަދި އެފަދަ ކުށެއް އަލަށް ކުރެވުމުން އެކަމާއި ދެރަވެ މަޢާފަށް އެދުނަސް ގިނަ ފަހަރަށް އެފަދަ މީހުންނަށްވެސް ޖަލަށްލާން ޙުކުމް ކުރެއެވެ. މީގެސަބަބުން އެމީހަކު އަދާކުރާ ވަޒީފާ ގެއްލި އެތައް ގޮތަކުން ނިކަމެތިކަމާއި އިޖުތިމާޢީ މައްސަލަތަކަށް އިތުރުވުމަށް މަގުފަހިވެގެންދެއެވެ.
މެލޭޝިޔާ ފަދަ އިސްލާމީ ބައެއް ޤައުމުތަކުގައި އެފަދަ ކުދިކުށް ކުރާ މީހުންނަށް ޢަދަބެއްގެ ގޮތުން މިސްކިތްތައް ފޮޅާ ސާފުކުރުމާއި އެނޫންވެސް މަސައްކަތެއް ކޮށްގެން ޙުކުމް ތަންފީޒުކުރަމުންދެއެވެ.
ރާއްޖޭގައި މިފަދަ ކުށްތައްކުރާ މީހުން ޖަލަށް ނުލައި އަދަބު ތަންފީޒުކުރުމަށް ޖަލަށްލުމުގެ ޢަދަބު ފިޔަވައި، އެނޫން އިތުރު އަދަބުތަކެއް ކަނޑައެޅޭފަދަ ގޮތަށް ގާނޫނުލްއުގޫބާތަށް އިސްލާޙު ގެނައި ނަމަވެސް، މިދިޔަ ޖުލައި މަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހު ސުޕްރީމް ކޯޓުން އެކުލަވާލައި އާއްމުކުރި ޝަރީއަތުން ޢަދަބު ކަނޑައެޅުމުގައި އަމަލުކުރާނެ ގޮތުގެ އުޞޫލުގައި ވަނީ ޖަލަށްލުން ނޫން ގޮތެއް އިޚުތިޔާރު ކުރެވޭނެ ކަންތައްތަކެއް ބަޔާންކޮށްފައެވެ.
މި އުޞޫލުގައި ޖިނާޢީ މައްސަލައެއްގަ ގެއްލުންވި ފަރާތަށް ލިބިފައިވާ ގެއްލުން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެއްޖެނަމަ، އެ ދަޢުވާއާއި ގުޅިގެން އަދަބު ކަނޑައެޅުމާއި، ގެއްލުމުގެ ބަދަލު ނަގައިދިނުމަށް 5 ބާވަތެއްގެ ޙުކުމެއް ކުރެއްވުމުގެ ބާރު ފަނޑިޔާރަށްވަނީ ލިބިދީފައެވެ.
އޭގެ ތެރޭގައި އާންމު ތަންތަން ސާފުކުރުމާއި ކުނިނަގައި ކުނި ކެހުމާއި، ދަޢުލަތުގެ ޢިދާރާތަކުން ކުރިއަށްގެންދާ ޢުމްރާނީ ތަރައްޤީގެ މަސައްކަތްކުރުމާއި، ކުށް ކުރި މީހާއަށް ތައުލީމީގޮތުން ނުވަތަ ހުނަރުގެގޮތުން ލިބިފައިހުރި ހުނަރެއް އެހެން ބަޔަކަށް އުނގަންނައިދިނުން ހިމެނެއެވެ. އަދި އިސްލާޙީ ޕްރޮގްރާމެއްގައި ބައިވެރިވުން ނުވަތަ ތަމްރީނެއް ފުރިހަމަކުރަންވެސް ޤާޟީއަށް ޙުކުމް ކުރެވިދާނެއެވެ.
ސުޕްރީމް ކޯޓުން އެކުލަވާލި މި ޢުސޫލުގައިވާގޮތުން ކުރާ ޙުކުމަކާއި ގުޅިގެން ކަރެކްޝަނަލް ސަރވިސްގެ ބެލުމުގެ ދަށުން މުޖުތަމަޢަށް ފައިދާހުރި ކަމެއް ނުވަތަ ވަޒީފާއެއް އަދާކުރަން އެމީހަކު ފޮނުވާލެވެން އޮންނާތީ ކަރެކްޝަނަލް ސަރވިސުން މިހާރުވަނީ އެކަމާއި ގުޅޭ އުސޫލު އެކުލަވާލުމުގެ މަސައްކަތް ފަށާފައެވެ.
އެގޮތުން އެ ސަރވިސްއާ ހޯމް މިނިސްޓްރީ ގުޅިގެން މިހާރުވަނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ނެރުއްވި "ޝަރީޢަތުން އަދަބު ކަނޑައެޅުމުގައި ޢަމަލުކުރާނެ ގޮތުގެ އުޞޫލު"ގެ ދަށުން މުޖްތަމައަށް ޚިދުމަތްކުރުމުގެ އަދަބު ތަންފީޛުކުރުމާބެހޭގޮތުން، ސަރުކާރުގެ އެކިއެކި އިދާރާތަކާއި ކުންފުނިތަކާއެކު މަޝްވަރާކުރަމުންނެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ބައެއް މިނިސްޓްރީ ތަކާއި އެމްޕީއެލް، އެމްޓީސީސީ ފަދަ ކުންފުނިތައްވެސް ހިމެނޭއެވެ.
ޕީއެސްއެމް ނިއުސްއަށް ދެއްވި އިންޓަވިއުއެއްގައި ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް އަޙްމަދު މުޙައްމަދު ވިދާޅުވީ، ސަރުކާރުގެ އިދާރާއާއެކު މަޝްވަރާކޮށް އެސަވިސުން ފޮނުވާ މީހުންލައްވާ ކުރެވޭނީ ކޮންކޮން މަސައްކަތެއްކަން ދެނެގަތުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދާކަމަށެވެ.
"އަޅުގަނޑުމެން މިބަލަނީ މިސްކިތްތައް ފޮޅައި ސާފުކުރުމާއި، އާންމު ފާޚާނާބަރިތައް ސާފުކުރުމާއި، ކުނި ނެގުން ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއެއްގެވެސް އެފަދަ ކަންތައްތައް، ލޭބަރުންގެ ގޮތުގައި މިހިމެނޭ ކަންތައްތައް އެމީހަކު ލައްވާ ކުރުވުން އޮންނާނީ. އެ އުސޫލުގައިވެސް ބުނާނެ އެކަންކަން ހަވާލުކުރާ މީހަކަށް ޖެހޭނޭއޭ އަދަބެއް ފީލްވާން. އެކަމަކު އެމީހަކު ހިއުމިލިއޭޓް ވެގެންނުވާނެއޭ. އެހެންވީމަ އަޅުގަނޑުމެން މިއުޅެނީ އޭގެ ދެފެންދޭތެރެއަށް ފިޓުވާ ނެވަލްގެ ކަންކަން ހޯދަން" ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް އަޙްމަދު މުޙައްމަދު ވިދާޅުވިއެވެ.
ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް ވިދާޅުވީ މިހާރު ކުރިއަށްގެންދާ މަޝްވަރާތައް ވެމްކޯއާއި، ސިޓީ ކައުންސިލްތަކާއެކުވެސް ކުރިއަށްގެންދަވާނެކަމަށެވެ. އަދި މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލަށްފަހު އެހެން ސިޓީތަކަށް ދަތުރުކޮށް ސިޓީތަކުގެ ކައުންސިލްތަކާއި، ހުރިހާ ކައުންސިލްތަކާއެކު ކުރިއަށްގެންދަން އެލްޖީއޭއާއެކުވެސް މަޝްވަރާކުރައްވާނެކަން ޕީޖީ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް ވިދާޅުވީ އެ ސަރވިސްގެ ބެލުމުގެދަށުން ޙުކުމް ތަންފީޒުކުރުމަށް ކުށްވެރިން މުޖުތަމައުގެ ޚިދުމަތަށް ނެރުމަށް އެކުލަވާލާ އުސޫލު މިމަސް ނިމުގެ ކުރިން ނެރެން މަސައްކަތް ކުރަމުންދާކަމަށާއި، އުސޫލަށް އަމަލުކުރަން ފެށޭނީ މިއަހަރު ނިމޭ ހިސަބުގައިކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވޭކަމަށް ކަރެކްޝަނަލް ސަރވިސުން ވިދާޅުވިއެވެެ.